Gmina Kłodawa

autor: Tomasz Schimanek, Rada Działalności Pożytku Publicznego

Kończy się rok podatkowy i warto w związku z tym przypomnieć o możliwości dokonania odpisu 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, zwłaszcza, że sam mechanizm uległ zmianie. Zachęcamy do przekazania 1% podatku dla lokalnych organizacji. Na terenie Gminy Kłodawa są również uprawnione podmioty do uzyskania wsparcia w ramach tego rozwiązania, jest to m.in. Ochotnicza Straż Pożarna w Kłodawie (jak przekazać część swojego podatku na rzecz kłodawskiej straży pożarnej dowiesz się na:

• http://osp-klodawa.bloog.pl/kat,169562,index.html

Zmienia się mechanizm dokonywania odpisu

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik - po raz pierwszy za pośrednictwem urzędu skarbowego - będzie miał możliwość przekazania kwoty odpowiadającej maksymalnie 1% należnego podatku wybranej, tylko jednej organizacji pożytku publicznego. Rozliczając się z fiskusem za rok 2007 podatnik nie będzie więc musiał wpłacać pieniędzy na rzecz organizacji, tak jak to było dotychczas. Podatnik rozliczający się za rok 2007 wskazuje jedynie w zeznaniu rocznym w odpowiedniej rubryce nazwę organizacji, podaje jej numer rejestrowy z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz kwotę, którą chce jej przekazać.

Podatnik może jednak przekazać swój 1% jedynie tej organizacji, która znajdzie się w obwieszczeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej ogłoszonym pod koniec grudnia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w którym znaleźć będzie można nazwę organizacji i jej numer rejestrowy w KRS. Z pewnością obwieszczenie to, będzie dostępne w prasie ogólnopolskiej, na stronie www.pozytek.gov.pl i www.ngo.pl. W ciągu trzech miesięcy od złożenia PIT-u naczelnik właściwego urzędu skarbowego ma obowiązek przekazać wskazaną przez podatnika kwotę, na rzecz wybranej przez niego organizacji pożytku publicznego.

Nie zmienia się istota 1%

Pomimo tych zmian istota sprawy się nie zmienia. 1% to wyjątkowy mechanizm, swoista alokacja podatkowa. Państwo daje podatnikowi prawo decydowania o tym, jak wykorzystać 1% należnego państwu podatku. Nie jest to więc typowa ulga podatkowa, a raczej przywilej współdecydowania, a także możliwość wspierania realizacji określonych, ważnych dla podatnika celów społecznych. Są to jednocześnie cele ważne z punktu widzenia państwa, tak zwane zadania pożytku publicznego, stąd podatnik może przekazać swój 1% jedynie na rzecz organizacji pożytku publicznego. Zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która reguluje działalność organizacji pożytku publicznego, mogą być to organizacje pozarządowe i podmioty kościelne, które zostały zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym jako organizacje pożytku publicznego.

Organizacje, aby uzyskać ten wpis muszą spełniać szereg warunków, m.in. realizować zadania pożytku publicznego, które wymienia ustawa oraz prowadzić działalność statutową na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy ludzi znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej lub materialnej. Podatnik może przekazać swój 1% jedynie na działania służące dobru wspólnemu, realizowane przez organizacje pożytku publicznego, a nie na wsparcie konkretnej osoby czy osób. Oczywiście środki w ten sposób pozyskane przez organizację faktycznie trafiają do konkretnych potrzebujących, ale o tym decyduje, kierując się oceną potrzeb i możliwości ich zaspokojenia, sama organizacja, a nie podatnik. Nie może być tu mowy o wsparciu indywidualnym czy też co gorsza o ukrytej formie płacenia przez podatnika za usługi świadczone przez organizację na rzecz podatnika i/lub jego bliskich. Warto także przypomnieć, że skorzystanie z możliwości odpisu jest dobrowolne, a podatnik ma swobodny wybór organizacji, na którą chce przekazać swój 1%. A ma w czym wybierać, zarejestrowanych jest już ponad 5 tysięcy organizacji pożytku publicznego, które pomagają wszystkim potrzebującym, począwszy od dzieci, poprzez młodzież, dorosłych na seniorach kończąc. Działają w bardzo różnych sferach, na przykład: ekologia, edukacja, pomoc społeczna, ochrona zdrowia, sport czy kultura.

Plusy i minusy zmian

Nowy mechanizm odpisu jest z pewnością bardziej przyjazny i wygodny dla podatnika, którego „wysiłek” polegać będzie teraz na dotarciu do wykazu organizacji pożytku publicznego Ministra Pracy i Polityki Społecznej, wybranie z niego organizacji, której działalność chce wesprzeć i wypełnienie odpowiednich rubryk w zeznaniu rocznym. Z punktu widzenia organizacji to może przynieść potencjalnie większe wpływy, ale organizacja nie będzie, tak jak dotychczas, wiedziała, kto jej zaufał, nie będzie mogła więc indywidualnie podziękować i poinformować, jak wykorzystała przekazane środki. Cały system przekazywania środków będzie też trudny do skontrolowania, bo organizacja nie będzie mogła zweryfikować wpłat, a podatnik faktu, czy jego wpłata dotarła do odbiorcy.

Ta anonimowość ma jednak również plus, polegający na tym, że zmniejszy się możliwość wywierania presji, co niestety się zdarzało sporadycznie, na podatników, aby przekazywali swój 1% procent, na przykład na rzecz fundacji firmy, w której są zatrudnieni lub organizacji, w której pracują.

Trudności pojawią się natomiast w przypadku organizacji, które posiadają oddziały terenowe nie posiadające osobowości prawnej. Dotychczas podatnik przekazując organizacji wpłatę z tytułu 1% mógł wskazać, że chce, aby środki te trafiły na rzecz np. oddziału regionalnego danej organizacji ogólnopolskiej. Przy obecnym rozwiązaniu nie jest to możliwe, co powoduje, że ciężar odpowiedzialności za regionalny podział przekazanych środków spada na organizację. Organizacje sieciowe boją się, że z tego powodu wpłaty z tytułu 1% mogą się radykalnie zmniejszyć.

Warto także przypomnieć, że podatnicy za rok 2007 będą mogli skorzystać po raz pierwszy z ulgi prorodzinnej, która spowoduje, że kilkanaście milionów podatników nie będzie płacić w ogóle podatku lub zapłaci go w znacznie mniejszej wysokości. Niezależnie od oceny samej ulgi, spowoduje ona automatyczne zmniejszenie się wpłat z tytułu 1% z tej grupy podatników, którzy z niej skorzystają. Dlatego warto w tym kontekście przypomnieć o innym mechanizmie wsparcia działań służących celom społecznie użytecznym. To darowizna, z której Polacy korzystają dość rzadko. W 2006 roku skorzystało z możliwości odpisu darowizny zaledwie 0,82% podatników rozliczających się na zasadach ogólnych. Kwota przekazana w ten sposób na cele społecznie użyteczne realizowane przez organizacje społeczne i podmioty kościelne (nie muszą być to wyłącznie organizacje pożytku publicznego jak w przypadku 1%) jest co prawda ponad dwa razy większa niż kwota z tytułu 1%, ale możliwości odpisu są o wiele większe, bo podatnik może odpisać kwoty przekazane na realizację celów społecznie użytecznych do wysokości 6% dochodu przed opodatkowaniem. Dla porównania kwoty odpisane przez podatników z tytułu darowizn w 2006 roku stanowiły zaledwie 0,06% dochodu przed opodatkowaniem.

Trzeba także przypomnieć, że analogiczną możliwość odpisu darowizn mają również osoby prawne (np. firmy), przy czym mogą one odpisać sobie do 10% dochodu przed opodatkowaniem.